Tác hại của thuốc lá đến sức khỏe đã được khoa học chứng minh từ lâu. Vào giữa thập niên 1980, chúng ta còn biết thêm rằng việc hút thuốc – thụ – động (do hít phải khói từ người khác) cũng gây tác hại rất lớn, thậm chí là lớn hơn hút chủ động.
Tưởng chỉ có vậy, thế nhưng hóa ra việc đó còn một dạng khác nữa. Thế giới gọi đó là third-hand smoke (THS – tạm dịch: khói lần 3), nhằm ám chỉ dư lượng khói còn bám trên những đồ xung quanh: rèm cửa, thảm, nội thất, quần áo…
Xem thêm:
Và nay, một nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng dư lượng khói ấy hoàn toàn có thể tiếp tục làm hại con người. Theo đó, kể cả khi đã tan vào không khí, lượng hóa chất còn tồn đọng – như nitrosamine – sẽ tiếp tục là một vấn đề nan giải. Nếu như được tích tụ qua thời gian, chúng hoàn toàn có thể gây ra một loại ung thư hoàn toàn mới.
“Mục tiêu của chúng tôi là xác định thời gian tối thiểu để tạo ra những ảnh hưởng về thể chất ở chuột khi chúng tiếp xúc với khói lần 3, bằng cách sử dụng phương pháp tiếp xúc giống như con người vẫn gặp,” – Manuela Martins-Green, nhà nghiên cứu từ ĐH Califronia, Riverside cho biết.
Sau khi cho các vật liệu còn mùi để lưu lại THS, họ đặt chúng vào trong chuồng nuôi chuột. Trong vòng 6 tháng, các chuyên gia sẽ thực hiện xét nghiệm não, gan và huyết thanh của chúng. Họ sẽ xác nhận thay đổi về hormone, khả năng kháng insulin, hệ tiêu hóa, và các dấu hiệu tổn thương hệ thần kinh, nội tạng.
Và kết quả thì thật đáng buồn. “Chúng tôi nhận thấy chỉ sau một tháng tiếp xúc với THS, gan đã bị tổn thương” – trích lời Martins-Green.
“Trong 2 tháng, tổn thương lan ra ở mức phân tử, và khoảng 4 – 6 tháng đã gây tác hại rất rõ. Chuột cũng cho thấy dấu hiệu kháng insulin sau khi tiếp xúc với khói lần 3 trong thời gian dài.”
Gan là trung tâm thải độc của con người, vậy nên các hóa chất cản trở chức năng của gan sẽ khiến độc tố ngày càng mạnh, đẩy nhanh quá trình suy giảm của cơ thể. Ngoài ra, các hormone stress trong chuột cũng tăng dần lên, khiến hệ miễn dịch của chúng ngày càng giảm sút.
Nhưng quan trọng hơn, cần nhấn mạnh rằng nghiên cứu này được thực hiện trên chuột, trong điều kiện lý tưởng của phòng thí nghiệm. Thế giới thực thì không như vậy, khi hiện đang có đến hơn 1 tỉ người đang dùng mỗi ngày (số liệu từ WHO năm 2016). Có nghĩa là, chúng ta đang đối mặt với những nguy cơ rất lớn.
“Dù nghiên cứu không thực hiện trên con người, nhưng chúng ta nên xác định rằng khách sạn, xe hơi, hay chính ngôi nhà của bạn, nhiều khả năng đang bị ám khói lần 3.”
Bác sỹ Phạm Thị Hoàng Anh cũng cho hay trong khói thuốc lá chứa khoảng 7.000 hợp chất độc hại, trong đó có 69 hợp chất gây ung thư như: ammoniac, carbon monoxide, nicotine và các chất độc khác - nguyên nhân gây nên các bệnh như ung thư phổi, ung thư thanh quản, đại trực tràng, dạ dày...
Những con số thống kê cho thấy, Việt Nam nằm trong nhóm 15 nước có số người hút thuốc lá lớn nhất thế giới. Bạn có thể bắt gặp người hút thuốc lá ở bất cứ nơi đâu. Cho dù, bạn không hút thuốc lá, vẫn bị các chất độc hại trong khói thuốc gây ảnh hưởng vô cùng lớn. Hãy chủ động bảo vệ cơ thể mình ngay lập tức. Khi làm việc ở môi trường có người hút thuốc lá, hãy dùng khẩu trang, vải,...để ngăn cản khói thuốc không bị bạn hít phải. Tuy nhiên, cách làm này lại không ngăn cản khói thuốc bám vào quần áo. Vậy nên, luôn mang theo túi than hoạt tính gáo dừa bên mình để lọc khí, hút vi khuẩn, hút mùi hôi, khói thuốc lá và các chất độc hại khác. Hãy chủ động bảo vệ cho sức khỏe của chính mình ngay từ hôm nay.
Nguồn: Clinical Science